De grappige, absurde en ongrijpbare wereld van Chantal Rens

(fragmenten uit: Kanada 2013)











I would like the work to be non-work. This means that it would find its way beyond my preconceptions...It is the unknown quantity from which and where I want to go. As a thing, an object, it accedes to its non-logical self. It is something, it is nothing.

Deze quote van beeldhouwster Eva Hesse (1936-1970) is voor Chantal Rens (geboren in 1981 en wonend en werkend in Tilburg) heel aansprekend en inspirerend. Het spontane karakter van haar werk komt namelijk ook grotendeels instinctmatig tot stand. Na een lange zoektocht is het er ineens dan. Het is van te voren niet bekend hoe lang de zoektocht zou worden en uit hoeveel materiaal Chantal put. Het komt, net zoals het bij Eva Hesse het geval was, zoals het komt. Er zijn geen invloeden van buitenaf. Er wordt geen rekening gehouden met meningen over hoe er iets uit zou moeten kunnen zien. Sterker nog. Chantal probeert alle vooroordelen die in haar geheugen zijn opgeslagen opzij te zetten. Hoe het werk er uiteindelijk er uit gaat zien staat dus totaal niet van te voren vast.
(fragment uit: Carolina had weliswaar geen aids maar ze dacht er wel vaak aan 2009-2013)
Chantal houdt zich met collages bezig, en hoe! Voor Chantal is de collage het ultieme middel om uiting te geven aan haar ideeën. Kenmerkend voor haar werk is found-footage. Haar focus ligt op alledaagse foto’s; beelden die we daardoor niet direct als artistieke fotografie beschouwen. Chantal werkt intuïtief, ze verzamelt veel bestaand materiaal, reageert op wat ze vindt en tegenkomt, liefst spontaan, zonder vooropgezet plan.

Chantal haar werk sluit goed aan bij de uitspaak van de Duitse kunstenaar Joachim Schmid dat het eigenlijk niet nodig is om nieuwe foto’s te maken zolang we reeds gemaakte foto’s zinvol kunnen hergebruiken. Chantal maakt gebruik van de enorme hoeveelheid beelden uit haar archief. Chantal weet juist die fotobeelden bloot te leggen die voor veel mensen onzichtbaar blijven en is in staat om op een bijzondere manier de schoonheid ervan te duiden. Het beeldmateriaal wordt uit de oorspronkelijke context gehaald en vervolgens in een nieuwe context en beeldvorm geplaatst. Op het eerste gezicht lijkt er niets te zien aan de werken, maar juist door de nieuwe context en beeldvorm ontstaat er iets grappigs, iets raadselachtigs, ongrijpbaars of iets speels.

Er ontstaan dan werken die niet ontleend zijn aan de werkelijkheid zoals wij die kennen, maar aan een voorstellingsvermogen dat daar buitenom gaat. Volgens Chantal zijn “ongrijpbare beelden waar je met je verstand niet bij kunt de beste werken. Dat kun je niet forceren of afdwingen, soms ontstaan ze en vaak ook niet”. In haar werken zijn vaak dieren, planten en vooral ook mensen afgebeeld, vooral echtparen, vrouwen of kinderen. Bijna alle gezichten zijn bedekt of bewerkt. Op een speelse, kinderlijke manier worden beelden opnieuw samengesteld tot eenvoudige voorstellingen. Dromerige, spontane, bekoorlijke, of magische beelden, soms met de nadruk op het absurde, waarbij titels soms verklaren, maar je ook op een verkeerd been kunnen zetten. 



Fragmenten uit:
Y
OU RUN AROUND TOWN LIKE A FOOL AND YOU THINK THAT IT’S GROOVY (2016)
Foto's Chantal Rens
Chantal zet de beelden naar haar eigen hand door er in te knippen en snijden en ze met simpele ingrepen te vervormen tot iets nieuws. Kunstenares en curator Florette verwoord het werk van Chantal als “Bevrijd van het cliché en de fixatie, ontdekt het eindeloze mogelijkheden van wisselwerking. Het samengestelde beeld kan niet anders dan in een loop vervat raken. Wij staan daar volledig buiten” ( bron: KUNSTWORDTTERUGKUNST, publicatie #3. 09/2012). Volgens kunstcriticus en auteur Alex de Vries kun je door de techniek van uitknippen, opplakken en inlijsten het werkproces dat ze volgt nauwkeurig afleiden. “Het resultaat is echter een beeldende gewaarwording die vergelijkbaar is met die van het trompe l’oeil. Je weet niet wat je ziet, terwijl je dat toch zeker denkt te weten” (bron:  Een hapering in het denken It’s uh that way, openingstoespraak 8 maart 2013, Luycks Gallery).

Behalve losse collages, behoren ook kunstenaarsboeken tot het oeuvre van Chantal. Een kunstenaarsboek is een medium, meer dan alleen een drager van afbeeldingen, al dan niet in combinatie met tekst. Op het moment dat eigenschappen en vorm van een boek samenvallen met je idee, kun je spreken van een kunstenaarsboek. Het kunstenaarsboek heeft de unieke mogelijkheid dat je dit kunt aanraken en zien tegelijk (bron: Rein Jelle Terpstra, catalogus Sequence 1 2015). Chantal kiest op dat moment ook bewust voor het boek omdat het vastgehouden kan worden, er kan doorheen gebladerd worden, het kan gelezen worden. Daarmee ontstaat een bijzondere één op één relatie tussen haar en haar publiek.
BEING in SHAPE 2009-2013 (foto Chantal Rens)
De uitgaven kunnen bestaan uit samengestelde beelden zonder een context. Willekeurig gekozen, zoals in de uitgave ‘Kanada’ (oplage 250 genummerd en gesigneerd, 2013). In dit boekje gebruikt Chantal diverse kleuren en diktes van papier waardoor een variatie van verschillende uitvoeringen ontstaat. De uitgave ‘YOU RUN AROUND TOWN LIKE A FOOL AND YOU THINK THAT IT’S GROOVY’ (oplage 500 genummerd en gesigneerd, 2016) daarentegen is wel door een eenduidige keuze tot stand gekomen. Hierin worden wilde en huisdieren getoond met zich meedragend een glas alcoholische versnapering. In ‘BEING in SHAPE’ (1e editie oplage 25, 2009, genummerd en gesigneerd en 2e editie oplage 50, 2013, genummerd en gesigneerd) wordt beeldmateriaal uit één bron gebruikt is, namelijk een jaren zeventig kinder-gymnastiek -oefeningen-boekje uit Australië.

Chantal geeft haar publicaties zelf uit. “Zelf uitgeven geeft autonomie, het hoe, wat en waarom zelf bepalen. De tijd en ruimte om werk te laten rijpen zonder tussenkomst/inmenging van andere mensen”.  


De bestelde uitgaven worden niet zomaar in een envelopje ingepakt en opgestuurd. Absoluut niet. Het is een waar feest om een uitgave te ontvangen. Een lust voor het oog. Het wordt verstuurd in een enveloppe vol geplakt met gevonden beeldmateriaal en als dat al niet genoeg is stop Chantal er ook los materiaal in als ansichtkaarten, stickers, buttons en zelfs soms een kleine collage. Kunstwerkjes als verpakking.


Foto's Chantal Rens
Het laatste project van Chantal, ‘Cats and dogs in the window’, ligt haar focus niet op alledaagse foto’s die we elke dag om ons heen vinden en bestaand beeldmateriaal uit archieven. Al een tijdje maakt Chantal op straat foto’s van katten en honden die achter een raamkozijn zitten. Elke dag wordt op een website een foto geupload. Ook hier is sprake van een groot aantal beelden die waarschijnlijk aan je voorbij was gegaan. Het lopende project is ook uitgekomen in een handgemaakte publicatie met originele foto’s, getiteld ‘Cats and Dogs in the Window’. De driedelige uitgave is handgemaakt, gesigneerd en genummerd.
(fragment uit: Carolina had weliswaar geen aids maar ze dacht er wel vaak aan 2009-2013)

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...